lipu tenpo li lon ma Patreon! o lukin!

lipu tenpo logo

lipu tenpo

toki sona: lipu lili pi kasi ma

jan jan Lapate tenpo 2024-02-07 lipu nanpa tenpo musi musi

jan Wata Wiman (Walt Whitman, 1819–1892) li pali e toki musi li suli lon ni. ma Elena li jo e jan Omelo (Homêros). ma Loma li jo e jan Wekilijo (Vergilius). ma Italija li jo e jan Tante. sama la, ma Mewika li jo e jan Wiman. sama toki musi suli pi jan pali ni ante la, toki musi suli pi jan Wata Wiman li kama kon pi ma ona.

drawing of Walt Whitman

ona li sitelen e lipu wan taso. nimi lipu li lipu lili pi kasi ma (“Leaves of Grass”). open la, lipu li lili. taso tawa tenpo la, lipu li kama suli. jan Wiman li sitelen e toki sin la, ona li pana e ona tawa lipu lili pi kasi ma.

kipisi¹ wan pi lipu ona li suli mute. nimi ona li “toki musi pi mi sama.” ona li pona lukin, li pona kute tawa jan mute, tawa mi. mi toki ante e kipisi nanpa luka wan pi toki musi ni. o lukin.

“jan lili li toki, li wile sona—kasi ma li seme? ona li pana luka e kasi tawa mi.
nasin seme la mi ken toki e ni tawa jan lili ni? ona en mi li sona ala sama.

pilin mi la, ken la, kasi ma li sama lipu, li sitelen e pilin mi, li laso, li wile pona.

pilin mi la, ken la, kasi ma li len lili pi jan sewi.
jan sewi li wile pana e ona. mi kama lukin e ona la, sona weka li kama lon lawa mi tan len ni.
kon suwi ona li pona a tawa nena.
nimi pi jan sewi li lon ona. jan li kama lukin e ona, li toki e ‘jan seme li jo e ona?’

pilin mi la, ken la, kasi ma kin li jan lili, li kili lili pi kasi laso ale.

pilin mi la, ken la, kasi ma li sitelen, li sitelen sama lon ale.
ona li toki e ni—lon ma suli lon ma lili la ona li suli sama e ona.
tawa jan pimeja tawa jan walo la ona li suli sama e ona.
jan ale la, mi pana e ijo sama, mi kama jo e ijo sama.

tenpo ni la, lukin mi la, kasi ma li linja pona li lon ma ni—jan moli li lon anpa ona.

luka suwi la, mi kepeken sina, kasi ma pi linja sama sike lili o.
ken la, sina tan sijelo pi mije sin.
ken la, mi sona e mije ni la, mi olin e ona.

ken la, sina tan mije pi sin ala. ken la, sina tan jan lili, sina tan luka pi mama sina. kin la, luka mama li kama sina.

pimeja mute li lon kasi ma ni. taso kasi ma li kama tan mama meli, tan lawa ona walo.
pimeja li lon—taso ona li tan mije pi sin ala, tan linja sinpin ona pi kule ala.
pimeja li lon—taso ona li tan uta, tan insa ona loje.

a! pini la, mi kama lukin e palisa uta mute! ona li toki.
pilin mi la, ona li kama tan uta, li toki e ijo suli.

mi wile toki ante e sona lili pi mije sin moli, e sona lili pi meli sin moli,
e sona lili pi mije pi sin ala, e sona lili pi mama meli,
e sona lili pi jan lili pi luka mama.

pilin sina la, mije sin li lon seme? mije pi sin ala li lon seme?
meli li lon seme? jan lili li lon seme?

ona ale li lon. ona ale li pona.
kasi sin lili lili kin li toki e ni—moli li lon ala.
kin la, moli li lon la, ona li mama e lon. awen moli la, ona li pini ala e lon.
lon li kama lon la, moli li kama moli.

ijo ale li awen tawa, li awen kama suli. ijo ala li kama pakala.
moli en sona moli sina li ante a! moli li ken pana pona a!”

¹ ijo suli li jo e ijo lili mute la ijo lili wan li kipisi ona